Często dziewczyny pytają o trzecie badanie prenatalne – czy je robić?
Według najnowszych rekomendacji prowadzenia ciąży Polskiego Towarzystwa
Ginekologicznego badanie USG w okresie 28-32 tc przeprowadzone zgodnie z wytycznymi
Polskiego Towarzystwa Ultrasonograii i Perinatologii jest obowiązkowym elementem
prowadzenia ciąży.
Pewne ograniczenia oceny anatomii i wykrywania wad u dziecka w II trymestrze wynikają tz
niewielkich rozmiarów serca i narządów płodu w trakcie badania w okresie 18-22 tygodnia ciąży, jak
również możliwości sprzętowych aparatów ultrasonograficznych- ich rozdzielczości i powiększenia
struktur ocenianych w badaniu USG . Dlatego wszystkim pacjentkom poleca się wykonanie
dodatkowego trzeciego badania dziecka w okresie 28-33 tygodni ciąży, kiedy płód jest dużo większy i
pewne struktury narządów (szczególnie serca i mózgowia płodu) są lepiej widoczne.
Ośrodkowy układ nerwowy, serce i inne narządy rozwijają się przez cały okres ciąży aż do momentu
porodu noworodka, a nawet przez kolejne lata życia dziecka. Dziecko w 20 tygodniu ciązy po drugim
połówkowym badaniu ma dopiero 15 cm długości ciemieniowo-siedzeniowej i jeszcze nie jest gotowe,
żeby się urodzić.
W okresie 28-32 tygodni ciąży ocenia się ponadto wzrost płodu i jego wagę ( czy odpowiada
tygodniom trwania ciąży). Niektóre problemy jak np. dotyczące układu moczowego, pokarmowego
płodu, nieprawidłowa ilość płynu owodniowego czy zaburzenia rytmu serca płodu ujawniają się
czasem dopiero w tym okresie ciąży.
Badanie w trzecim trymestrze ciąży nie może jednak zastąpić dokładnego badania anatomii płodu w
okresie 18-22 tygodnia ciąży. Jest badaniem ważnym uzupełniającym.
W badaniach w okresie 18-22 oraz 28-33 tygodni ciąży wykonuje się ocenę dobrostanu płodu przy
zastosowaniu technik Dopplerowskich ( tzw. przepływy Dopplerowskie ). Ocenia się w tym badaniu
przepływ krwi przez naczynia obwodowe (tętnice i żyła pępowinowa płodu) wskazujące na prawidłową
funkcję łożyska oraz przepływy przez tętnice mózgowia ( tętnica środkowa mózgu) i przewód żylny płodu.
Na tej podstawie szacowany jest prawidłowy rozwój i wzrost płodu. Badanie to ma szczególne
znaczenie przy podejrzeniu zaburzeń wzrostu płodu, czyli tzw. zahamowaniu wzrostu
wewnątrzmacicznego płodu (hypotrofii płodu). Wykonuje się wtedy ultrasonograficzną ocenę
wzrastania płodu. Badanie przepływów naczyniowych pozwala na ocenę krążenia maciczno-
łożyskowo-płodowego i ocenia wydolność krążenia u płodu.
Przepływ przez tętnice maciczne służy ponadto do oceny unaczynienia macicy ciężarnej kobiety oraz
pozwala na szacowanie ryzyka wystąpienia nadciśnienia tętniczego u matki w trakcie trwania ciąży.
Polskie Towarzystwo Ginekologiczne zaleca trzykrotne wykonanie badania USG w ciąży prawidłowej:
w 11-14 tygodniu ciąży, 18-23 tygodniu ciąży i 28-33 tygodniu ciąży. Lekarz prowadzący badanie
może zlecić dodatkowo badania USG w innym terminie.
Prenatalne badanie ultrasonograficzne trwa około 15-30 minut. Badanie to wydłuża się w przypadku
złych warunków technicznych badania (uzależnionych np. od otyłości pacjentki lub ułożenia płodu). W
niektórych przypadkach pacjentki proszone są o kontrolne badanie po pewnym okresie czasu (
spacer) lub nawet w innym dniu.Niektóre badania trwają ponadto dłużej w przypadku nieprawidłowości
płodu w badaniu USG. Wymaga ono dłuższego czasu ze względu na konieczność sprawdzenia wielu
dodatkowych parametrów przy specjalistycznej ocenie płodu, rozmowy i konsultacji pacjentki, jak
również często ze względu na konieczność uzyskania opinii drugiego lekarza medycyny płodowej.
Po wykonanym prenatalnym badaniu ultrasonograficznym zostaną Państwu przedstawione wyniki
badania. Ponadto otrzymacie Państwo pisemny opis badania wraz ze zdjęciami, który przeznaczony
jest dla lekarza prowadzącego ciążę. Bezpłatnie dostaniecie Państwo od nas dokumentację
fotograficzną badania, zdjęcia Waszego dziecka w badaniu dwuwymiarowym 2 D.
Jeżeli ułożenie płodu pozwoli na trójwymiarowe badanie płodu ( 3D i 4 D) otrzymacie od nas również
zdjęcia w 3/4 HD live. Jeżeli pozwoli na to czas, istnieje możliwość nagrania krótkiego fragmentu
badania ultrasonograficznego na płycie DVD. Ponieważ badanie prenatalne jest badaniem lekarskim,
nigdy całość oceny ultrasonograficznej nie jest nagrywana w całości na płycie DVD dla pacjentów.
Nagranie na płycie i badanie trójwymiarowe płodu są dodatkowo płatne ze względu na dłuższy czas
badania oraz konieczność zastosowania dodatkowych głowic ultrasonograficznych.
Prosimy o przekazanie lekarzowi badającemu prośby o nagranie DVD przed rozpoczęciem badania.
Nagrywanie filmu odbywa się na nagrywarce zewnętrznej w czasie rzeczywistym, nie ma możliwości
nagrania DVD po wykonanym badaniu USG.
W galerii zdjęć możecie Państwo obejrzeć przykłady zdjęć USG wykonanych w różnym okresie czasu
trwania ciąży.
Czy trzecie badanie jest ważne i obowiązkowe? Tak jak zbadanie noworodka po porodzie nie daje
pewności jego zdrowia przez kolejne kilkanaście lat okresu dziecięcego, tak też zbadanie płodu w
połowie ciąży ( 18-22 tc), kiedy jest przed nim drugie dwadzieścia tygodni rozwoju nie daje gwarancji
na drugi okres ciąży.
Drogie mamy… badania prenatalne w ciąży to jakby już chodzenie z dzieckiem do pediatry przed
porodem Tak będziecie chodzić z dzieckiem na kolejne wizyty, badania, bilanse, sprawdzanie
zdrowia, rozwoju, wzrostu i masy przez kolejne osiemnaście lat. Trzeba się na to już po prostu
nastawić, że to już tak będzie 🙂
